Difference between revisions of "Talk:Chitraka"
Jump to navigation
Jump to search
JigarTanna (talk | contribs) (Created page with "Plumbago zeylanica L. {{Infobox |title = Chitraka |label1 = Section/Chapter |data1 = Herb database/Chitraka |label2 = Botanical name(s) |data2 = Plumbago zeylanica L. |label3...") |
Dridhabala (talk | contribs) |
||
(One intermediate revision by one other user not shown) | |||
Line 7: | Line 7: | ||
|label2 = Botanical name(s) | |label2 = Botanical name(s) | ||
|data2 = Plumbago zeylanica L. | |data2 = Plumbago zeylanica L. | ||
− | |label3 = Contributors | + | |label3 = Family |
− | | | + | |data3 = Plumbaginaceae |
− | | | + | |label4 = Availability |
− | | | + | |data4 = Available |
− | | | + | |label5 = Contributors |
− | | | + | |data5 = -- |
− | | | + | |label6 = Year of publication |
− | | | + | |data6 = 2025 |
+ | |label7 = Publisher | ||
+ | |data7 = [[Charak Samhita Research, Training and Skill Development Centre]] | ||
+ | |label8 = DOI | ||
+ | |data8 = Awaited | ||
}} | }} | ||
Line 21: | Line 25: | ||
Leadwort | Leadwort | ||
− | == Synonyms in Charak Samhita== | + | ==Therapeutic uses== |
+ | Agnimandhya(loss of appetite), grahani roga, arsha(hemorrhoids),udara shoola(pain in abdomen), gudashotha(swelling on anal region)<ref>Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health nd Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :20</ref> | ||
+ | |||
+ | ==Synonyms in Charak Samhita== | ||
+ | Chitraka, Analanama(it has a burning qualities like that of agni), Vyaal(it can tear apart unwanted tisue growth), Agni | ||
+ | |||
+ | ==Synonyms in bhavaprakasa nighantu== | ||
+ | Usana(chitraka has katu(pungent) rasa and goes under katu(pungent)vipaka )<ref> Pro. Krushnachandra Chunekar, Bhavaprakash Nighantu. Reprint Edition 2020, Chaukhambha Bharati Academy, haritakyadi varga, verse no.-70</ref> | ||
+ | |||
+ | ==Varieties== | ||
+ | # Sweta- plumbago zeylanica | ||
+ | # Rakta- plumbago rosea | ||
+ | # Nila- plumabago capensis | ||
− | |||
== Ayurvedic pharmacological properties == | == Ayurvedic pharmacological properties == | ||
Line 51: | Line 66: | ||
| 1 | | 1 | ||
| Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 2/18 | | Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 2/18 | ||
− | | Deepaniya and Shulaghniyavagu | + | | Deepaniya and Shulaghniyavagu(Gruel for enhancing digestion and colic pain) |
|- | |- | ||
| 2 | | 2 | ||
| Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 2/29 | | Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 2/29 | ||
− | | Bhediniyavagu | + | | Bhediniyavagu(Gruels for catharsis and flatulence) |
|- | |- | ||
| 3 | | 3 | ||
| Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(3) | | Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(3) | ||
− | | Lekhaniyamahakashaya | + | | Lekhaniyamahakashaya(emaciating) |
|- | |- | ||
| 4 | | 4 | ||
| Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(4) | | Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(4) | ||
− | | Bhedaniyamahakashaya | + | | Bhedaniyamahakashaya(breaking mass/solid lesions) |
|- | |- | ||
| 5 | | 5 | ||
| Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(6) | | Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(6) | ||
− | | | + | | Deepaniyamahakashaya(Appetisers) |
|- | |- | ||
| 6 | | 6 | ||
| Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(11) | | Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(11) | ||
− | | | + | | Truptighnamahakashaya(anti-satiety) |
|- | |- | ||
| 7 | | 7 | ||
| Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(12) | | Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(12) | ||
− | | | + | | Arshoghnamahakashaya(anti-hemorrhoids) |
|- | |- | ||
| 8 | | 8 | ||
| Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(45) | | Cha.Sa.[[Sutra Sthana]] 4/9(45) | ||
− | | Shoolaprashamanmahakashaya | + | | Shoolaprashamanmahakashaya(anti-spasmodics) |
|- | |- | ||
| 9 | | 9 | ||
| Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 6/18 | | Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 6/18 | ||
− | | Abhyantar Krimi Chikitsa | + | | Abhyantar Krimi Chikitsa(treatment of worm infestation) |
|- | |- | ||
| 10 | | 10 | ||
| Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 6/26 | | Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 6/26 | ||
− | | Abhyantar Krimi Chikitsa | + | | Abhyantar Krimi Chikitsa(treatment of worm infestation) |
|- | |- | ||
| 11 | | 11 | ||
| Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 8/135 | | Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 8/135 | ||
− | | Vaman dravyani | + | | Vaman dravyani(emetic dravya) |
|- | |- | ||
|12 | |12 | ||
|Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 8/135 | |Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 8/135 | ||
− | |Vaman dravyani | + | |Vaman dravyani(emetic dravya) |
|- | |- | ||
|13 | |13 | ||
|Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 8/142 | |Cha.Sa.[[Vimana Sthana]] 8/142 | ||
− | |Katuskandha | + | |Katuskandha(group of pungent drugs) |
|- | |- | ||
|14 | |14 | ||
Line 115: | Line 130: | ||
| 17 | | 17 | ||
| Cha.Sa.[[Kalpa Sthana]] 1/ 22 | | Cha.Sa.[[Kalpa Sthana]] 1/ 22 | ||
− | | Vamanartha | + | | Vamanartha(for emesis) |
|- | |- | ||
| 18 | | 18 | ||
Line 159: | Line 174: | ||
|28 | |28 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 3/267 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 3/267 | ||
− | |As an ingredient of Agurvadi taila | + | |As an ingredient of Agurvadi taila |
|- | |- | ||
|29 | |29 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/65 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/65 | ||
− | |Ingredient in Trayushanaadi | + | |Ingredient in Trayushanaadi ghrita |
|- | |- | ||
|30 | |30 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/69 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/69 | ||
− | |Ingredient of Hingusauvarchaladya | + | |Ingredient of Hingusauvarchaladya ghrita |
|- | |- | ||
|31 | |31 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/71 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/71 | ||
− | |Ingredient of Hapushadya | + | |Ingredient of Hapushadya ghrita |
|- | |- | ||
|32 | |32 | ||
Line 183: | Line 198: | ||
|34 | |34 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/144 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/144 | ||
− | |Ingredient in Bhallatakadya | + | |Ingredient in Bhallatakadya Ghrita for Kaphaj Gulma(abdominal lump) |
|- | |- | ||
|35 | |35 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/147 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/147 | ||
− | |Ingredient in Kshir Shatpal | + | |Ingredient in Kshir Shatpal Ghrita |
|- | |- | ||
|36 | |36 | ||
Line 195: | Line 210: | ||
|37 | |37 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/165 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 5/165 | ||
− | |Pathya Diet in Gulma | + | |Pathya Diet in Gulma(abdominal lump) |
|- | |- | ||
|38 | |38 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 6/29 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 6/29 | ||
− | |Used for making decoction in Kaphaj Prameh | + | |Used for making decoction in Kaphaj Prameh(diabetes) |
|- | |- | ||
|39 | |39 | ||
Line 211: | Line 226: | ||
|41 | |41 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 8/169 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 8/169 | ||
− | |Ingredient in Strotosuddhikar | + | |Ingredient in Strotosuddhikar Ghrita |
|- | |- | ||
|42 | |42 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 10/20 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 10/20 | ||
− | |Ingredient in Mahapanchagavya | + | |Ingredient in Mahapanchagavya Ghrita |
|- | |- | ||
|43 | |43 | ||
Line 223: | Line 238: | ||
|44 | |44 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/29 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/29 | ||
− | |Ingredient in | + | |Ingredient in Gandiradhyarishta |
|- | |- | ||
|45 | |45 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/30 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/30 | ||
− | |Ingredient in | + | |Ingredient in Gandiradhyarishta |
|- | |- | ||
|46 | |46 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/34 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/34 | ||
− | |Ingredient in | + | |Ingredient in Punarnavadhyarishta |
|- | |- | ||
|47 | |47 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/39 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/39 | ||
− | |Ingredient in | + | |Ingredient in Triphaladhyarishta |
|- | |- | ||
|48 | |48 | ||
Line 247: | Line 262: | ||
|50 | |50 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/55 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/55 | ||
− | |Ingredient in Chitrakadi | + | |Ingredient in Chitrakadi Ghrita |
|- | |- | ||
|51 | |51 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/57 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/57 | ||
− | |Ingredient in Dvitiya Chitrakadi | + | |Ingredient in Dvitiya Chitrakadi Ghrita |
|- | |- | ||
|52 | |52 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/58 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/58 | ||
− | |Ingredient in Chitrak | + | |Ingredient in Chitrak Ghrita |
|- | |- | ||
|53 | |53 | ||
Line 263: | Line 278: | ||
|54 | |54 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/73 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 12/73 | ||
− | |As an Unmardan dravya in Kaphaj Shvayathu | + | |As an Unmardan dravya in Kaphaj Shvayathu(swelling) |
|- | |- | ||
|55 | |55 | ||
Line 327: | Line 342: | ||
|70 | |70 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/89 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/89 | ||
− | |Used in peya, khada yusha, | + | |Used in peya, khada yusha, ghrita, siddhant jala |
|- | |- | ||
|71 | |71 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/104 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/104 | ||
− | |As an ingredient of pippalyadi | + | |As an ingredient of pippalyadi ghrita |
|- | |- | ||
|72 | |72 | ||
Line 339: | Line 354: | ||
|73 | |73 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/107 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/107 | ||
− | |As an ingredient of | + | |As an ingredient of cavyadi ghrita |
|- | |- | ||
|74 | |74 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/110 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/110 | ||
− | |As an ingredient of | + | |As an ingredient of nagaradya ghrita |
|- | |- | ||
|75 | |75 | ||
Line 371: | Line 386: | ||
|81 | |81 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/231 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/231 | ||
− | |As an ingredient of hriberadi | + | |As an ingredient of hriberadi ghrita |
|- | |- | ||
|82 | |82 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/236 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 14/236 | ||
− | |As an ingredient of sunishanak changeri | + | |As an ingredient of sunishanak changeri ghrita |
|- | |- | ||
|83 | |83 | ||
Line 383: | Line 398: | ||
|84 | |84 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 15/82 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 15/82 | ||
− | |As an ingredient of dashmuladya | + | |As an ingredient of dashmuladya ghrita |
|- | |- | ||
|85 | |85 | ||
Line 423: | Line 438: | ||
|94 | |94 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 15/171 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 15/171 | ||
− | |As an ingredient of Kshara | + | |As an ingredient of Kshara ghrita |
|- | |- | ||
|95 | |95 | ||
Line 443: | Line 458: | ||
|99 | |99 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 16/44 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 16/44 | ||
− | |As an ingredient of Dadimadi | + | |As an ingredient of Dadimadi Ghrita |
|- | |- | ||
|100 | |100 | ||
Line 487: | Line 502: | ||
|110 | |110 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 17/142 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 17/142 | ||
− | |As an ingredient of Tejovatyadi | + | |As an ingredient of Tejovatyadi ghritA |
|- | |- | ||
|111 | |111 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/36 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/36 | ||
− | |Use as an ingredient of pippalyadi ghrita | + | |Use as an ingredient of pippalyadi ghrita |
|- | |- | ||
|112 | |112 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/39 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/39 | ||
− | |Use as an ingredient of triushanadi ghrita | + | |Use as an ingredient of triushanadi ghrita |
|- | |- | ||
|113 | |113 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/53 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/53 | ||
− | |Use as an ingredient of chitrakadi leha | + | |Use as an ingredient of chitrakadi leha |
|- | |- | ||
|114 | |114 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/57 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/57 | ||
− | |Use as an ingredient of agastya haritaki leha | + | |Use as an ingredient of agastya haritaki leha |
|- | |- | ||
|115 | |115 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/77 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/77 | ||
− | |Use as an ingredient of peya yoga | + | |Use as an ingredient of peya yoga |
|- | |- | ||
|116 | |116 | ||
Line 515: | Line 530: | ||
|117 | |117 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/158 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/158 | ||
− | |Use as an ingredient of dwipanchamuladi ghrita | + | |Use as an ingredient of dwipanchamuladi ghrita |
|- | |- | ||
|118 | |118 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/161 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/161 | ||
− | |Use as an ingredient of guduchyadi ghrita | + | |Use as an ingredient of guduchyadi ghrita |
|- | |- | ||
|119 | |119 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/173 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/173 | ||
− | |Use as an ingredient of chitrakadi leha | + | |Use as an ingredient of chitrakadi leha |
|- | |- | ||
|120 | |120 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/178 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/178 | ||
− | |Use as an ingredient of jivantyadi leha | + | |Use as an ingredient of jivantyadi leha |
|- | |- | ||
|121 | |121 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/182 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 18/182 | ||
− | |Use as an ingredient of yavagu | + | |Use as an ingredient of yavagu |
|- | |- | ||
|122 | |122 | ||
Line 539: | Line 554: | ||
|123 | |123 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 19/44 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 19/44 | ||
− | |As an ingredient of chavyadi ghrita | + | |As an ingredient of chavyadi ghrita |
|- | |- | ||
|124 | |124 | ||
Line 555: | Line 570: | ||
|127 | |127 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 20/35 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 20/35 | ||
− | |As a pathya ahara in kaphaja chhardi | + | |As a pathya ahara in kaphaja chhardi |
|- | |- | ||
|128 | |128 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 21/126 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 21/126 | ||
− | |As an ingredient of Dantyadi lepa | + | |As an ingredient of Dantyadi lepa(external application) |
|- | |- | ||
|129 | |129 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/20 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/20 | ||
− | |As an ingredient of Dviruttarahingvadi churna | + | |As an ingredient of Dviruttarahingvadi churna |
|- | |- | ||
|130 | |130 | ||
Line 571: | Line 586: | ||
|131 | |131 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/24 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/24 | ||
− | |Used for udavarta | + | |Used for udavarta |
|- | |- | ||
|132 | |132 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/65 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/65 | ||
− | |As an ingredient of Trutyadi churna | + | |As an ingredient of Trutyadi churna |
|- | |- | ||
|133 | |133 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/192 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/192 | ||
− | |As an ingredient of Kshara gutika | + | |As an ingredient of Kshara gutika |
|- | |- | ||
|134 | |134 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/195 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/195 | ||
− | |As an ingredient of Kalaka churna | + | |As an ingredient of Kalaka churna |
|- | |- | ||
|135 | |135 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/272 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/272 | ||
− | |As an ingredient of Mahaneela taila | + | |As an ingredient of Mahaneela taila |
|- | |- | ||
|136 | |136 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/287 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 26/287 | ||
− | |Used in Kaphaja swarbheda | + | |Used in Kaphaja swarbheda |
|- | |- | ||
|137 | |137 | ||
Line 611: | Line 626: | ||
|141 | |141 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 28/122 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 28/122 | ||
− | |As an ingredient of Chitrakadi ghrita | + | |As an ingredient of Chitrakadi ghrita |
|- | |- | ||
|142 | |142 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 28/130 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 28/130 | ||
− | |As an ingredient of Triphaladi maha sneha | + | |As an ingredient of Triphaladi maha sneha |
|- | |- | ||
|143 | |143 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 28/167 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 28/167 | ||
− | |As an ingredient of Mulakadhya taila | + | |As an ingredient of Mulakadhya taila |
|- | |- | ||
|144 | |144 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 28/170 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 28/170 | ||
− | |As an ingredient of Vrushamuladi taila | + | |As an ingredient of Vrushamuladi taila |
|- | |- | ||
|145 | |145 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 29/152 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 29/152 | ||
− | |As an ingredient of Triphaladi kalka in tridoshaja shola | + | |As an ingredient of Triphaladi kalka in tridoshaja shola |
|- | |- | ||
|146 | |146 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 30/55 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 30/55 | ||
− | |As an ingredient of Pippalyadi yoga | + | |As an ingredient of Pippalyadi yoga |
|- | |- | ||
|147 | |147 | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 30/59 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 30/59 | ||
− | |As an ingredient of Guduchyadi taila, used in the treatment of Vataja yoni roga | + | |As an ingredient of Guduchyadi taila, used in the treatment of Vataja yoni roga |
|- | |- | ||
|148. | |148. | ||
|Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 30/280 | |Cha.Sa.[[Chikitsa Sthana]] 30/280 | ||
− | |Used in the treatment of Gaurava stanya dosha, as an ingredient of Pippalyadi kwatha | + | |Used in the treatment of Gaurava stanya dosha, as an ingredient of Pippalyadi kwatha |
|- | |- | ||
|} | |} | ||
+ | ==Dose== | ||
+ | * 1-2 gm of the drug in powder form<ref>Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health nd Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :20</ref> | ||
+ | |||
+ | ==Important formulation== | ||
+ | As per A.P.I.<ref>Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health nd Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :20</ref> | ||
+ | * Chitrakadi vati | ||
+ | * Chitrakharitaki | ||
+ | * Chitrakadi churna | ||
Line 648: | Line 671: | ||
Available | Available | ||
+ | India - karnataka, kerala , tamilanadu, andhrapradesha, uttarpradesh | ||
== Current researches == | == Current researches == | ||
+ | https://cb.imsc.res.in/imppat/phytochemical/Plumbago%20zeylanica | ||
[[Category: Database of herbs and minerals | Herbs]] | [[Category: Database of herbs and minerals | Herbs]] | ||
This article is under development .. | This article is under development .. |
Latest revision as of 09:36, 15 August 2025
Plumbago zeylanica L.
Section/Chapter | Herb database/Chitraka |
---|---|
Botanical name(s) | Plumbago zeylanica L. |
Family | Plumbaginaceae |
Availability | Available |
Contributors | -- |
Year of publication | 2025 |
Publisher | Charak Samhita Research, Training and Skill Development Centre |
DOI | Awaited |
English name
Leadwort
Therapeutic uses
Agnimandhya(loss of appetite), grahani roga, arsha(hemorrhoids),udara shoola(pain in abdomen), gudashotha(swelling on anal region)[1]
Synonyms in Charak Samhita
Chitraka, Analanama(it has a burning qualities like that of agni), Vyaal(it can tear apart unwanted tisue growth), Agni
Synonyms in bhavaprakasa nighantu
Usana(chitraka has katu(pungent) rasa and goes under katu(pungent)vipaka )[2]
Varieties
- Sweta- plumbago zeylanica
- Rakta- plumbago rosea
- Nila- plumabago capensis
Ayurvedic pharmacological properties
Sr.no. | Pharmacological criteria | Properties |
---|---|---|
1 | Taste (rasa) | Pungent (katu) |
2 | Potency (veerya) | Hot (ushna) |
3 | Post digestion effect (vipaka) | Pungent (katu) |
4 | Qualities (guna) | Light (laghu), Rough (ruksha), Sharp (tikshna) |
5 | Actions (karma) | Pacify kapha and vata, increases pitta |
Reference in Charak Samhita and its actions
Sr.no. | Reference in Charak Samhita | Activity |
---|---|---|
1 | Cha.Sa.Sutra Sthana 2/18 | Deepaniya and Shulaghniyavagu(Gruel for enhancing digestion and colic pain) |
2 | Cha.Sa.Sutra Sthana 2/29 | Bhediniyavagu(Gruels for catharsis and flatulence) |
3 | Cha.Sa.Sutra Sthana 4/9(3) | Lekhaniyamahakashaya(emaciating) |
4 | Cha.Sa.Sutra Sthana 4/9(4) | Bhedaniyamahakashaya(breaking mass/solid lesions) |
5 | Cha.Sa.Sutra Sthana 4/9(6) | Deepaniyamahakashaya(Appetisers) |
6 | Cha.Sa.Sutra Sthana 4/9(11) | Truptighnamahakashaya(anti-satiety) |
7 | Cha.Sa.Sutra Sthana 4/9(12) | Arshoghnamahakashaya(anti-hemorrhoids) |
8 | Cha.Sa.Sutra Sthana 4/9(45) | Shoolaprashamanmahakashaya(anti-spasmodics) |
9 | Cha.Sa.Vimana Sthana 6/18 | Abhyantar Krimi Chikitsa(treatment of worm infestation) |
10 | Cha.Sa.Vimana Sthana 6/26 | Abhyantar Krimi Chikitsa(treatment of worm infestation) |
11 | Cha.Sa.Vimana Sthana 8/135 | Vaman dravyani(emetic dravya) |
12 | Cha.Sa.Vimana Sthana 8/135 | Vaman dravyani(emetic dravya) |
13 | Cha.Sa.Vimana Sthana 8/142 | Katuskandha(group of pungent drugs) |
14 | Cha.Sa.Sharira Sthana 8/34 | Garbhasya pratimasik karma |
15 | Cha.Sa.Sharira Sthana 8/38 | Sukha prasavarth |
16 | Cha.Sa.Sharira Sthana 8/41 | Prajata stree paricharya |
17 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 1/ 22 | Vamanartha(for emesis) |
18 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 7/16 | Preparations of Trivrut |
19 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 7/40 | Preparations of Modaka |
20 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 7/54 | Trivrittadi Modaka |
21 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 7/58 | Hemantkalina Trivrut Yoga |
22 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 7/70 | Madya Yoga |
23 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 9/7 | Tilvaka Yoga |
24 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 9/7 | Tilvaka Sura Yoga |
25 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 12/23 | Churna Yoga |
26 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 12/27 | Modaka Yoga |
27 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 1/3/3 | In formulation of amalakaayasa brahmarasayana |
28 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 3/267 | As an ingredient of Agurvadi taila |
29 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/65 | Ingredient in Trayushanaadi ghrita |
30 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/69 | Ingredient of Hingusauvarchaladya ghrita |
31 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/71 | Ingredient of Hapushadya ghrita |
32 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/80 | Ingredient of Hingvadi churna |
33 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/86 | Ingredient of Shatyadi Churna |
34 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/144 | Ingredient in Bhallatakadya Ghrita for Kaphaj Gulma(abdominal lump) |
35 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/147 | Ingredient in Kshir Shatpal Ghrita |
36 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/154 | Ingredient of Danti- Haritaki |
37 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 5/165 | Pathya Diet in Gulma(abdominal lump) |
38 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 6/29 | Used for making decoction in Kaphaj Prameh(diabetes) |
39 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 6/42 | Ingredient in Madhvasav |
40 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 8/101 | Ingredient in Avaleh |
41 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 8/169 | Ingredient in Strotosuddhikar Ghrita |
42 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 10/20 | Ingredient in Mahapanchagavya Ghrita |
43 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/24 | In treatment of Vataj Svayathu |
44 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/29 | Ingredient in Gandiradhyarishta |
45 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/30 | Ingredient in Gandiradhyarishta |
46 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/34 | Ingredient in Punarnavadhyarishta |
47 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/39 | Ingredient in Triphaladhyarishta |
48 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/41 | Ingredient in Krishnadi Churna |
49 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/44 | Ingredient in Kshar Gudika |
50 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/55 | Ingredient in Chitrakadi Ghrita |
51 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/57 | Ingredient in Dvitiya Chitrakadi Ghrita |
52 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/58 | Ingredient in Chitrak Ghrita |
53 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/60 | Ingredient in Jivantyadi Yavagu |
54 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/73 | As an Unmardan dravya in Kaphaj Shvayathu(swelling) |
55 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/79 | In treatment of plihodara |
56 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/80 | In formulation of vidangadi kshara |
57 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/84 | In formulation of rohitaka ghrita |
58 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/112 | In formulation of panchkola ghrita |
59 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/116 | As an ingredient of chitrakadi ghrita |
60 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/137 | As an ingredient of nilinadya churna |
61 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/147 | Kalka used in udararoga for 1 month |
62 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/163 | In formulation of ksharvatika |
63 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/40 | As an application of Talia before swedana Kriya, Used for lepa |
64 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/62 | As an ingredient of traushnadi churna |
65 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/68 | Chiktrakamulanchurna with didhu used in arsha roga |
66 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/69 | Chitraka churna is used with madhya |
67 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/71 | Citraka churna is to be given with takra |
68 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/72 | As an ingredient of takrarista |
69 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/76 | Use dadhi and takra (By application of citraka kalka in ghata) |
70 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/89 | Used in peya, khada yusha, ghrita, siddhant jala |
71 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/104 | As an ingredient of pippalyadi ghrita |
72 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/105 | Cavya and citraka sidhha ghrit with guda and yavakshara |
73 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/107 | As an ingredient of cavyadi ghrita |
74 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/110 | As an ingredient of nagaradya ghrita |
75 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/122 | Shaka prayoga in arsha roga |
76 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/131 | Used in anuvasana basti |
77 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/144 | As an ingredient of dantyarista |
78 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/148 | As an ingredient of phalarista |
79 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/153 | As an ingredient of dvitiya phalarista |
80 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/159 | As an ingredient of kanakarista |
81 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/231 | As an ingredient of hriberadi ghrita |
82 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 14/236 | As an ingredient of sunishanak changeri ghrita |
83 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/76 | Panchakola sadhit peya and Anna is given in Amaja grahani roga |
84 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/82 | As an ingredient of dashmuladya ghrita |
85 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/96 | As an ingredient of citrakadhya gutika |
86 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/103 | Used in condition of shoola in kaphapittaja grahani |
87 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/106 | Agnivruddhiartha and for alleviating kostha gaya kayu in grahaniroga |
88 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/112 | Used as ingredient of yavagu |
89 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/132 | This drug is used in treatment of pittajagrahani as an ingredient of Bhunimbadhya churna |
90 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/142 | Used as peya padartha in Kaphaja grahani |
91 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/146 | As an ingredient of madhookasava |
92 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/152 | As an ingredient of Duralabhasava(Kaphaja grahani ) |
93 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/165 | As an ingredient of Madhvarista |
94 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/171 | As an ingredient of Kshara ghrita |
95 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/173 | As an ingredient of Pipallimuladhya Kshara |
96 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/182 | As an ingredient of Bhunimbadhya Kshara |
97 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/186 | Used in preparation of Chaturtha Kshara |
98 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/189 | Used in preparation of Pancham Kshara |
99 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 16/44 | As an ingredient of Dadimadi Ghrita |
100 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 16/70 | As an ingredient of Navayas Loha |
101 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 16/73 | As an ingredient of Mandur Vataka |
102 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 16/78 | As an ingredient of Suwarna Makshika Yoga |
103 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 16/81 | As an ingredient of Yogaraj |
104 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 16/93 | As an ingredient of Punarnava Mandura |
105 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 16/102 | As an ingredient of Mandura Vataka |
106 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 17/94 | Used in yusha preparation for hikka svasa |
107 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 17/96 | Used in yusha preparation for hikka svasa |
108 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 17/101 | Used in yavagu preparation for hikka svasa |
109 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 17/110 | Kalka is used in hikka svasa |
110 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 17/142 | As an ingredient of Tejovatyadi ghritA |
111 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/36 | Use as an ingredient of pippalyadi ghrita |
112 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/39 | Use as an ingredient of triushanadi ghrita |
113 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/53 | Use as an ingredient of chitrakadi leha |
114 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/57 | Use as an ingredient of agastya haritaki leha |
115 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/77 | Use as an ingredient of peya yoga |
116 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/119 | Use as a yoga dravya. |
117 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/158 | Use as an ingredient of dwipanchamuladi ghrita |
118 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/161 | Use as an ingredient of guduchyadi ghrita |
119 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/173 | Use as an ingredient of chitrakadi leha |
120 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/178 | Use as an ingredient of jivantyadi leha |
121 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 18/182 | Use as an ingredient of yavagu |
122 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 19/27 | As a Ingridient of dipaniya and sangrahi gana |
123 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 19/44 | As an ingredient of chavyadi ghrita |
124 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 19/45 | As a anuvasana dravya |
125 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 19/106 | As a kwath dravya |
126 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 19/113 | As a yoga dravya |
127 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 20/35 | As a pathya ahara in kaphaja chhardi |
128 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 21/126 | As an ingredient of Dantyadi lepa(external application) |
129 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/20 | As an ingredient of Dviruttarahingvadi churna |
130 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/21 | As an ingredient of Vachadi churna |
131 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/24 | Used for udavarta |
132 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/65 | As an ingredient of Trutyadi churna |
133 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/192 | As an ingredient of Kshara gutika |
134 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/195 | As an ingredient of Kalaka churna |
135 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/272 | As an ingredient of Mahaneela taila |
136 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/287 | Used in Kaphaja swarbheda |
137 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 27/32 | As an ingredient of Urustambha nashak Yoga |
138 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 27/35 | As an ingredient of Murvadi choorna |
139 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 27/37 | As an ingredient of Swarnakshiradi Yoga |
140 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 27/45 | As an ingredient of Saindhavadi Taila |
141 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 28/122 | As an ingredient of Chitrakadi ghrita |
142 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 28/130 | As an ingredient of Triphaladi maha sneha |
143 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 28/167 | As an ingredient of Mulakadhya taila |
144 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 28/170 | As an ingredient of Vrushamuladi taila |
145 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 29/152 | As an ingredient of Triphaladi kalka in tridoshaja shola |
146 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 30/55 | As an ingredient of Pippalyadi yoga |
147 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 30/59 | As an ingredient of Guduchyadi taila, used in the treatment of Vataja yoni roga |
148. | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 30/280 | Used in the treatment of Gaurava stanya dosha, as an ingredient of Pippalyadi kwatha |
Dose
- 1-2 gm of the drug in powder form[3]
Important formulation
As per A.P.I.[4]
- Chitrakadi vati
- Chitrakharitaki
- Chitrakadi churna
Current availability
Available India - karnataka, kerala , tamilanadu, andhrapradesha, uttarpradesh
Current researches
https://cb.imsc.res.in/imppat/phytochemical/Plumbago%20zeylanica
This article is under development ..
- ↑ Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health nd Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :20
- ↑ Pro. Krushnachandra Chunekar, Bhavaprakash Nighantu. Reprint Edition 2020, Chaukhambha Bharati Academy, haritakyadi varga, verse no.-70
- ↑ Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health nd Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :20
- ↑ Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health nd Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :20